معرفی رشته مهندسی شیمی
در اوخر قرن نوزدهم میلادی، صنایع شیمیایی در کشورهای صنعتی در حال پیشرفت بودند و بنابراین بهره گیری از افراد متخصص در زمینه ساخت و بهرهبرداری از فرایندهای شیمیایی به یک نیاز اساسی در صنایع شیمیایی تبدیل شده بود. در آن دهه ها و سال ها، نظارت و کنترل بر طراحی و پیاده سازی انواع فرایندهای شیمیایی و صنایع شیمیایی به دو روش انجام می شد. در روش اول، از شیمیدانانی که بر تئوری های شیمیایی و علوم آزمایشگاهی تسلط داشته، ولی اطلاعات فنی و تجارب کافی از طراحی صنعتی نداشتند، استفاده می شد. در روش دوم، از مهندسان مکانیکی که تجربه کافی در طراحی و ساخت وسایل و قطعات صنعتی داشتند، ولی تسلط کافی بر فرایندهای شیمیایی نداشتند، استفاده می شد. این مسئله سبب شد که کارخانجات و شرکت های بزرگ طراحی فرآیندها و واحدهای شیمیایی، از افراد متخصص در علم شیمی پایه و افراد متخصص در حوزه مهندسی مکانیک، بطور همزمان استفاده کنند. هرچندکه شرکت ها، برای ایجاد هماهنگی و تعادل بین کار این دو گروه، باز به افرادی نیاز داشتند که بتوانند همزمان، هم از فرایندهای شیمیایی اطلاع داشته باشند و هم از تجربه کافی در زمینه طراحی صنعتی برخوردار باشند. به همین دلیل، برای اولین بار در دنیا در اواخر قرن نوزدهم میلادی، رشتهای جدید در دانشگاهها با نام شیمی صنعتی یا صنایع شیمیایی بوجود آمد. در ادامه نیز، توسعه صنایع شیمیایی سبب شد که دانشگاه های بزرگ دنیا، دانشکده مهندسی شیمی تاسیس کرده و این رشته را بطور مجزا از رشته های شیمی (علوم پایه) و مهندسی مکانیک به دانشجویان علاقه مند، تدریس کنند. در کشور ما نیز، برای اولین بار، دانشکده مهندسی شیمی دانشگاه علم و صنعت ایران با فارغالتحصیل نمودن اولین دانشآموخته خود در سال ۱۳۱۴، به عنوان اولین دانشکده مهندسی شیمی در ایران، شناخته می شود.
بطور کلی، علم مهندسی شیمی با کمک دروس علوم پایه مانند ریاضی، فیزیک، شیمی و زیست شناسی، به طراحی، پیاده سازی و کنترل فرآیندهای شیمیایی و فیزیکی مختلف در واحدهای صنعتی می پردازد. این رشته، یک شاخه از علوم مهندسی بشمار می رود که هدف اصلی آن، طراحی، اجرا و بهرهبرداری از فرآیندها و سیستم های مرتبط با صنایع مختلف شیمیایی است. قابل ذکر است که در حقیقت، صنایع شیمیایی، به صنایعی گفته می شود که در آن ها، با اعمال تغییرات شیمیایی و یا فیزیکی روی مواد خام، آن ها را به محصولات با ارزش صنعتی و پرکاربرد در صنایع مختلف، تبدیل میکند. بد نیست بیان کرد که محدوده اصلی مطالعات دانشجویان در رشته مهندسی شیمی، به سه بخش اختلاط، مهندسی واکنش و جداسازی تقسیم بندی می شود.
در ادامه، به معرفی گرایش های مهندسی شیمی در مقاطع مختلف تحصیل دانشگاهی می پردازیم.
دیدگاه خود را بیان کنید